Güney Kore Savunma Sanayiisi'nin Tarihsel Gelişimi

Kore Savaşı ve Sonrası

25 Haziran 1950’de Çin ve Sovyetler Birliği destekli Kuzey Kore’nin, ABD destekli Güney Kore’yi işgal harekatıyla başlayan Kore Savaşı, şiddetini arttırarak uluslararası bir alana yayıldı. 1953 tarihinde imzalanan Panmunjom Ateşkes Antlaşması ile sonuçlanan savaşın ardından dünyanın en fakir ülkelerinden biri haline gelen Güney Kore, büyük bir yeniden yapılanma sürecini başlattı..

1961'de askeri darbe ile iktidara gelen Park Chung-Hee döneminde, sanayileşme ve ekonomik kalkınma odaklı bir program izlendi. Ülkenin rekabet gücünü artırmak için yeni teknolojilerin geliştirmesi gerektiği değerlendirildi ve teşvik sistemi oluşturuldu, bu sistem başarılı bir şekilde yürütüldü.

1969'da Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Richard Nixon'ın Guam Doktrini'ni açıklamasıyla ABD'nin Asya'dan kademeli olarak çekileceği öngörüldü. 1971’de yaklaşık 20.000 kişilik ABD 7’nci Piyade Tümeni’nin Kore’den çekilmesi nedeniyle Güney Kore’nin kendi kendine yeten, ulusal bir savunma sanayii kurması gerekliği ön plana çıktı.

Savunma Bilimleri Araştırma Enstitüsü’nün oluşturduğu 3. Beş Yıllık Ekonomik Kalkınma Planında (1972-1976) Türkiye’deki Kardemir ve MKE benzeri ağır sanayileşme hedeflenerek Savunma sanayii kalkınma planı hazırlandı. Güney Kore'nin savunma sanayiisindeki dışa bağımlılığı azaltmayı hedefleyen programlarda, temel silah sistemlerinin yerli olarak üretilmesi ve millileştirilmesi amaçlandı. ABD’den teknoloji transferi yapılarak makineli tüfekler, tanksavar roketleri, topçu silahları ve diğer silah sistemleri yerli olarak üretilmeye başlandı. Devam eden programlar neticesinde savaş uçağı ve obüs teknolojileri transfer edildi, muhriplerin yapımı, yerli tank ve zırhlı araç üretimi gerçekleştirildi.

Yakın Tarih

1990'lar sonunda ABD’nin Askeri İşlerde Devrim konseptine uyum sağlayan Güney Kore, askeri teknoloji ve yeteneklerini geliştirerek, ulusal savunma kabiliyetini güçlendirmeye yönelik dev adımlar attı. Diğer taraftan 1991 yılında, SSCB’e ekonomik iş birliği kredisi verilmişti ve SSCB’nin dağılmasıyla, Rusya, SSCB’nin borçlarını en son silah teknolojisini Güney Kore’ye vererek ödedi. Bu durum Kore’nin savunma sanayiisinin gelişmesi için önemli bir fırsat oldu.

Hükümet, 1990 yılında ileri malzemeler, mikroelektronik, biyomühendislik, ince kimyasallar, optik ve uçak geliştirme konusunda şirketlerde ve üniversitelerde araştırma birimleri oluşturmak için 5 yıllık (1990-1994) 40 milyar dolarlık bir program duyurmuştur. Programın hedefi, bu alanlardaki üretimi 1987 yılındaki 14 milyar dolardan 1994 yılında 50 milyar dolara ve 2000 yılına gelindiğinde 140 milyar dolara çıkarmaktır.

2008 yılında hükümet, savunma sanayiini teşvik etmeyi bir ulusal öncelik olarak belirledi. Savunma sanayiisinin teşvik edilmesi sayesinde ileri teknolojiye sahip firmalar ile sürekli ekonomik büyümeyi yakalamak hedefleniyordu. Ayrıca savunma sanayiinde tekelleşmeyi önlemek amacıyla “çoklu tedarikçi sistemi” olarak adlandırılan bir düzenleme getirdi.

Güncel Gelişmeler

Güney Kore'nin savunma ihracatı son yıllarda önemli bir seviyeye ulaştı ve SIRPI verilerine göre yıllık savunma ihracatı 15 milyar dolara kadar çıkarak Güney Kore'yi dünyanın sekizinci en büyük savunma ihracatçısı konumuna getirdi. Bu başarının arkasında, Doğu Avrupa ülkelerinin Ukrayna'daki savaş nedeniyle Güney Kore'de üretilen K9 obüs ve K2 tankına olan ilgisi büyük bir etken oldu. Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi, küresel çapta daha fazla füze, tank, top mermisi ve diğer mühimmat üretimine yönelik bir çabayı teşvik etti. Bu dönemde çok az ülke, üretimini Güney Kore kadar hızlı bir şekilde arttırabildi. 2023 Nisan ayında Güney Kore, Polonya'ya yaklaşık 1.000 K2 tankı, 600'den fazla topçu sistemi ve bir dizi savaş uçağı tedarik etmek için 12,4 milyar dolarlık bir anlaşmaya vardı. Bu anlaşma, Güney Kore'nin bugüne kadarki en büyük silah anlaşması oldu. Ayrıca geçen yıl Türkiye’nin Lider Ülke olduğu MSPO fuarına bu yıl Güney Kore lider ülke olarak katılacaktır.

Güney Kore savunma sanayiinde 80 ana firma faaliyet göstermektedir ve bu firmalarda yaklaşık 45,000 kişi istihdam edilmektedir. Bu 80 firmanın 44'ü 500'den fazla çalışana sahiptir.

Sonuç

Güney Kore'nin savunma sanayii ve ihracatında 1970'lerden itibaren yaşanan gelişmeler, ülkenin askeri modernizasyonunu destekledi ve savunma sanayii alanında köklü değişikliklere yol açtı. Bu süreçte, Güney Kore kendi savunma ihtiyaçlarını karşılamak için yerli yeteneklerini geliştirirken, aynı zamanda savunma sanayii ürünlerini ihraç eden bir aktör haline geldi. Özellikle silah sistemleri, denizaltılar, savaş gemileri, füzeler ve diğer askeri teçhizat gibi ürünlerde ihracat faaliyetleri arttı. Güney Kore 2027 yılına kadar dünyanın en büyük 4 savunma ihracatçısı arasında yer alma hedeflemektedir.

Güney Kore'nin savunma sanayii modeli, birçok ülke için örnek alınması gereken bazı özelliklere sahiptir:

Ekonomik kalkınmayı teşvik eder: Güney Kore'nin savunma sanayi modeli, ülkenin ekonomik büyümesini ve sanayileşmesini teşvik etmeyi hedefler. Savunma sanayii, yüksek teknoloji gerektiren ve katma değeri yüksek ürünlerin üretimini içerir. Bu da ülkenin bilim ve teknoloji alanındaki yeteneklerini geliştirmesini sağlar ve daha geniş bir ekonomik kalkınma sürecini tetikleyebilir.
Teknoloji transferi ve yerli üretimi teşvik eder: Güney Kore'nin savunma sanayii modeli, yerli savunma sanayii yeteneklerinin geliştirilmesini amaçlar. Temel silah sistemlerinin yerli olarak üretilmesi ve millileştirilmesi, teknoloji transferi ve yerli savunma sanayii altyapısının güçlenmesini sağlar. Bu, ülkenin savunma ihtiyaçlarını daha bağımsız bir şekilde karşılamasını ve dışa bağımlılığı azaltmasını sağlar.
Savunma ihracatını artırır: Güney Kore, savunma sanayii alanında önemli bir ihracatçı haline gelmiştir. Diğer ülkelerin Güney Kore'nin savunma sanayii modelini örnek alması, kendi savunma sanayiilerini geliştirerek uluslararası savunma ihracatında rekabetçi bir konuma ulaşmalarına yardımcı olabilir. Güney Kore'nin başarısı, ihracat potansiyeli olan ülkeler için bir ilham kaynağı olabilir.
İstihdam sağlar: Güney Kore'nin savunma sanayii, birçok kişiye istihdam sağlamaktadır. Savunma sanayiindeki 80 firmanın yaklaşık 45.000 kişiye istihdam sağlaması, ülkenin ekonomisine önemli katkılar sağlamaktadır. Diğer ülkeler, savunma sanayii yoluyla istihdam yaratma potansiyeline sahip olabilirler.
Milli savunma kabiliyetini güçlendirir: Güney Kore, savunma sanayii alanında önemli bir savunma kabiliyetine sahiptir. Diğer ülkeler, Güney Kore'nin savunma sanayii modelini örnek alarak milli savunma kabiliyetlerini güçlendirebilirler. Bu da ülkelerin savunma bağımsızlığını artırır ve güvenliklerini sağlama konusunda daha etkili hale gelelebilir.