Türkiye’de Uçak Bakım ve Onarımı

1912 yılında Mahmut Şevket Paşa tarafından Yeşilköy ile Sefaköy arasındaki bölgeye yaptırılan ilk havaalanında 2 tane de uçak bakım hangarı bulunuyordu.
1935 yılında Ankara Güvercinlik havaalanında kurulan Türkkuşu’na ait bakım hangarlarında, Devlet Hava Yolları İdaresine, uçak revizyonu hizmeti veriliyordu.

1945 yılındaki DC-3 uçaklarının bakımları Ankara Etimesgut’taki Türk Hava Kuvvetleri’nin uçak ve motor fabrikalarında yapılıyordu.
1940 yılından beri değişik uçak tiplerine ait motorların bakım onarımının yapıldığı Tayyare Fabrikası, 1950 de Kayseri Hava İkmal Bakım Merkezi’ne dönüşüyordu.
1953 yılında tamamlanan Yeşilköy Uluslararası Havalimanı, bakım hangarlarına da sahip bulunuyordu.

Türk Hava Yolları’nda Uçak Bakım ve Onarımı

1933 yılında Devlet Hava Yolları adıyla kurulan ülkenin ilk sivil havacılık kuruluşu, 21 Mayıs 1955 tarihinde her nevi hava nakliyatı ve buna müteferri işleri yapmak üzere Türk Havayolları A.O. adını alarak yeniden yapılandırıldı.
1957 yılında 28 uçaklık filodaki 3 adet DC-3 uçağının bakım ve revizyonları Yeşilköy atölyelerinde gerçekleştirilmiş, motor revizyonu da yapılan tesisler kısa zamanda modern bakım tekniklerine ulaşmış ve yabancı havayollarından da sipariş almaya başlamıştır.
1959 yılında, bakım atölyelerinin teknik bakım üssü haline gelmesi ile Turkish Technic, Hava Kuvvetleri ve yabancı şirketlerin uçaklarının bakımlarının yapılabilmesi için Lockheed Int. ile anlaşma yapılmıştır. Yeşilköy’de projesine başlanan uçak bakım ve revizyon üssünün verimli çalıştırılabilmesi için personel eğitimlerine başlanmış, 28 pilot, 9 mühendis ve 57 teknisyen Amerika’da, 62 teknisyen de kendi eğitim kurumlarımızda eğitime tabi tutulmuştur.
1960 yılının ikinci yarısında, teknik bakım atölyeleri, pistonlu ve turboprop uçakların bakım onarım ve revizyonlarını yapacak kapasiteye ulaşmış, Viscount, P-27 ve DC-3 uçaklarının her türlü bakımları ile komponentlerinin %50’den fazla kısmının revizyonları yapılmıştır.

1963 yılı sonu itibariyle atölyelerimiz teçhizat ve teknik yönden uluslararası sivil havacılık düzenlemelerine uygun olarak, gövde, motor ve aksesuarlarının her türlü bakım, tamir, tadilat ve revizyonlarını yapacak kapasiteye ulaşmıştır.
1968 yılında Teknik Müdürlük çalışmaları azami seviyeye ulaşmış, uçak bakım ve revizyon atölyelerinde bakımları yapılan uçak sayısı 15 adedi bulmuş, DC-9 Uçaklarına ait 70’ e yakın komponentin tamir ve revizyonları da yapılmıştır.
Yeni yatırımlarla, özel takım ve avadanlıklarla teçhiz edilmiş atölyelerimiz ve sivil havacılık lisansına haiz tecrübeli personelimiz ile, Türk sivil havacılığına büyük katkılarda bulunmak amacıyla, tesislerimizin uluslararası standartlarda olduğunu belirten 820-1F numaralı FAA Sertifikası 8 Mart 1973 tarihinde alınmıştır.
THY Teknik A.O. nun yeni uçak bakım üssünü teşkil eden motor test binası, hangar, annex ve atölyeler, üs bakım atölyeleri ve enerji santralı binalarının kaba inşaatları 1975 yılı sonunda % 95 seviyesine getirilmiştir.

AB ülkeleri ortak havacılık otoritesi (JAA), THY’nin, Teknik bakım ve Uçuş İşletme yapılanmasını, kendi oluşturduğu kurallara uygun bularak, 1996 yılında Ortak Havacılık Kuralları (JAR) sertifikasını vermiş, böylece teknik bakım merkezimiz, FAA ve JAA tarafından uluslararası standartlara uygun bakım hizmeti vermeye yetkili kılınmıştır.

1999’ un ilk ayında, filodaki tüm uçakların bakım ve onarım işlemlerinin uluslararası standartlarda yapılmasına imkan verecek ve modern teknolojinin tüm gereklerine sahip 13.000 m2 lik kapalı alan ve 67.200 m2 lik ek bina bölümü olan 2. Bakım Üssü kullanıma açılmıştır.
2. Bakım Üssü’nün devreye alınması ile birlikte, her geçen yıl büyüyen THY filosunun bakım-onarım gereksinimi karşılanırken, müşteri uçakları talepleri de eskiye oranla daha çok karşılanmaya başlanmış, artan yerli ve yabancı müşteri uçakları taleplerini karşılayabilmek, pazardan daha fazla pay alabilmek için Havacılık Bakım Onarım ve Modifikasyon (HABOM) projesi geliştirilmiştir. 2010 yılında inşaatına başlanan Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. Sabiha Gökçen Havalimanı yerleşkesinde bulunan (HABOM) tesisleri  27 Haziran 2014 tarihinde faaliyete geçti.  380.000 m2 kapalı alana sahip olan Habom tesisleri, Dar gövdeli uçak bakım hangarı içerisinde aynı anda 11 adet dar gövde uçağa, geniş gövdeli uçak bakım hangarında da aynı anda 3 adet geniş gövdeli uçağa bakım, onarım ve revizyon hizmeti verebilecek kapasiteye sahiptir. Geniş gövdeli uçak bakım hangarının bir bölümü aynı anda 1 adet geniş gövdeli uçak ya da 2 adet dar gövdeli uçağa uçak boya hizmeti verebilecek  şekilde Uçak Boya Hangarı olarak tasarlanmıştır.
Operasyonel anlamda da bir mükemmeliyet merkezi olarak tasarlanan HABOM tesisi, en son teknolojiler dikkate alınarak, en modern bakım ekipmanlarıyla donatılmış ve sosyal olanakları bulunan modern bir havacılık kampüsü şeklinde yapılandırılmıştır.

Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.

Kurulduğu günden itibaren uçaklarının bakımını Türkiye’de, Türk insanının emeği ve teknik birikimi ile gerçekleştiren Türk Hava Yolları Teknik A.Ş., teknik ünitelerine her dönemde yatırım yaparak büyütmüş, dünyadaki gelişmelere paralel hareket etmiştir.

Modern işletme anlayışı doğrultusunda, kendi içinde bütünlük gösteren büyük ünitelerin bağımsız organizasyonlara dönüştürülmesi uygulamasını benimseyen Türk Hava Yolları Teknik A.Ş., verimlilik artışı sağlamak, sektörel gelişmeleri zamanında yakalamak ve daha fazla müşteri uçağına kaliteli hizmet verebilmek amacıyla dünyadaki örnekleri gibi teknik ünitelerini ayrı bir tüzel kişilik olarak yeniden yapılandırmıştır.

23 Mayıs 2006 tarihinde %100 hissesi Türk Hava Yolları  A.O.’ya ait olarak kurulan Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. kısa sayılacak bir sürede ünitelerini yapılandırarak, tüm projelerini titizlikle sürdürmektedir.

Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı yerleşkesinde faaliyete geçen HABOM tesisi ile birlikte Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin dar gövde uçak bakım kapasitesi %57 oranında, geniş gövde uçak bakım kapasitesi %43 oranında, kapalı alan kapasitesi ise %190 oranında artmış olmaktadır.
Üretici firmalarla yapılacak ortak girişimlerle bakım-onarım pazarından ülkemizin daha fazla pay alabilmesi için projeler geliştiren Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. 82 yıllık Türk Hava Yolları kurumsal kültürünü ve yeni kurulmanın heyecanını bir arada yaşayarak büyümesine devam etmektedir.